Kullanıcı Odaklı Tasarım (UCD: User-centered design) süreci, ürünü kimlerin kullanacağını detaylıca anlamaya odaklanarak, tasarım ve geliştirmenin evreleri süresince tüm aşamaları temel hatlarıyla ortaya çıkarmaktadır.
Birçok UCD (kullanıcı odaklı tasarım) yöntemi için uluslararası standartlar esas alınmaktadır. UCD sürecinde, her evre için kullanılması gereken spesifik bir yöntem yoktur.
Kullanıcı Odaklı Tasarım Süreci:
Userfocus‘a göre, kullanıcı odaklı tasarımın temelini oluşturan pek çok prensip bulunmaktadır. Tasarım; kullanıcılar, görevler ve çevreye dair belirli anlayışlara dayanmaktadır; kullanıcı odaklı ölçümleme ile çalışmakta ve gelişmektedir; ve kullanıcı deneyimine (UX) bütünüyle hitap etmektedir. Süreç; tasarım ve geliştirme evreleri boyunca kullanıcıları kapsamakta ve sürekli tekrarlanmaktadır. Ve son olarak, disiplinlerarası yetenek ve bakış açıları da işin içine dahil edilmektedir.
UCD sürecinin temel evreleri aşağıdaki gibidir:
- Kullanım içeriğini belirleyin: Ürünü kullanacak insanları tanımlayın, ürünü ne için ve hangi şartlarda kullanacaklar?
- Gereksinimleri belirleyin: Ürünün başarılı olabilmesi için gereken iş ihtiyaçlarını ve kullanıcı hedeflerini belirleyin.
- Tasarım çözümleri yaratın: Sürecin bu kısmı, taslak konseptten final tasarıma kadar uzanan birkaç aşama ile ele alınabilir.
- Tasarımları değerlendirin: Değerlendirme – ideal olarak gerçek kullanıcılarla yapılan kullanılabilirlik testleri ile – yazılım geliştirmenin daha iyi olabilmesi için, en az kalite kontrolü kadar önemlidir.
- Kullanıcı Odaklı Tasarım Faydaları için Önemlidir.
UCD sürecinin farklı birçok varyasyonu bulunmaktadır. Waterfall (Şelale modeli), Agile (Çevik yazılım modeli) ve diğer farklı yaklaşımlarla birleştirilebilir. Kullanıcı odaklı tasarım süreci, ihtiyaçlarınıza bağlı olarak farklı pek çok metot ve görevlerden oluşmaktadır. Geliştirmekte olduğunuz proje, ihtiyaçlarınız, ekip, zaman planı ve çevre gibi faktörler, görevlerinizi ve bu görevleri hangi sırayla gerçekleştireceğinizi belirlemektedir.
Ek Kaynaklar:
