Kullanılabilirlik Değerlendirmesi Yöntemleri

Kullanilabilirlik degerlendirmesi

Kullanılabilirlik Testi Sonuçlarının Raporlanması:

raporlama

Bir kullanılabilirlik testinin sonuçlarını raporlarken, öncelikli olarak zorluk derecesine göre birbirinden ayrılan bulgu ve tavsiyelere odaklanmanız gerekmektedir. Yöntemin tanımlanabilir olması için raporunuza test planından uygun bilgileri de dahil ederek yeteri kadar detay sunmanız gerekir.


Kullanılabilirlik Testinin Yönetilmesi:

kullanilabilirlik testi

Testinizi planlayıp katılımcıları seçtikten sonra, testi başlatmak için hazırlanmanız gerekir. Bunun için; hangi moderasyon tekniğinin testiniz için uygun olduğuna karar vermeniz, çalışma alanı ve ekipmanınızı hazırlamanız ve gerçek katılımcılarla yapılan test öncesinde, bir pilot test uygulaması yapmış olmanız gerekmektedir.


Kullanılabilirlik Testi Katılımcılarının Toplanması:

katilimcilar

Kullanılabilirlik testi için site kullanıcılarınızla benzer özelliklerde katılımcılar bulmanız hayati önem taşır. Site ya da ürününüze bağlı olarak farklı potansiyel kullanıcı gruplarını bir araya getirebilirsiniz. Tüm bu grupların temsilcilerini de işin içine dahil etmeye çalışın. Görev bazlı bilgi ve fonksiyonelliğe odaklanmak istiyorsanız, ideal olan; testi her bir grupla ayrı olarak gerçekleştirmektir.


Kullanılabilirlik Testinin Planlanması:

planlama

Kullanılabilirlik testinin her evresindeki ilk adımlardan biri, test için bir plan geliştirmektir.


Kullanılabilirlik Testi:

kullanilabilirlik testi

Kullanılabilirlik testi; bir ürün ya da hizmetin, temsili kullanıcılar ile test edilerek ölçümlenmesini ifade etmektedir.


İlk Tıklama Testi:

first click testing

İlk tıklama testi; katılımcının, planlanan görevi tamamlamak için arayüzde ilk olarak tıkladığı şeyi ifade etmektedir. İlk tıklama testi; çalışan bir web sitesi, bir prototip ya da wireframe üzerinde uygulanabilir.


Sistem Kullanılabilirlik Ölçeği:

sistem kullanilabilirlik

Sistem Kullanılabilirlik Ölçeği (SUS); kullanılabilirliği ölçmek için faydalanılan “basit ve özensiz” ama güvenilir bir araçtır. SUS; katılımcıların ‘kesinlikle katılıyorum’ seçeneğinden ‘kesinlikle katılmıyorum’ seçeneğine kadar dereceli olarak 5 farklı yanıttan oluşan, 10 soruluk bir anketten oluşmaktadır. 1986 yılında John Brooke tarafından oluşturulan SUS; yazılım, donanım, mobil cihazlar, web siteleri ve uygulamalar gibi çeşitli pek çok ürün ve hizmetler üzerinde ölçümleme yapmanızı sağlamaktadır.


Sezgisel Analiz ve Uzman Değerlendirmeleri:

sezgisel analiz

Sezgisel analizde kullanılabilirlik alanındaki uzman kişiler, sitenizin arayüzünü incelemekte ve kabul görmüş kullanılabilirlik prensipleriyle uyumluluğunu karşılaştırmaktadır. Analiz, potansiyel kullanılabilirlik konularının bir listesi ile sonuçlanmaktadır.


Göz İzleme Tekniği (Eye Tracking):

eye tracking

Göz izleme tekniği ile bir web sitesinde gezinmekte olan kişinin gözünün nereye odaklandığı ya da göz hareketleri ölçümlenebilmektedir. Göz izleme tekniği, ziyaretçileriniz göz izleme yazılımına bağlandığında size aşağıdaki verileri sağlamaktadır:

  • Ziyaretçilerinizin nereye bakıyor?
  • Ne kadar süreyle bakıyorlar?
  • Web sitenizde bulunan öğeler arası odaklanma hareketleri nasıl? 
  • Arayüzün hangi bölümleri gözlerinden kaçıyor?
  • Sayfa uzunluğunu nasıl yönetiyorlar?
  • Mevcut sitenizde yer alan öğelerin boyutu ve yerleşimi ya da önerilen tasarımlar dikkatleri nasıl etkiliyor?

İçerik Mülakatı:

icerik mulakati

Bu mülakatlar süresince araştırmacılar; kullanıcıları, bir laboratuvar ortamının aksine kendi doğal ortamlarında çalışırken gözlemleyip dinlemektedirler. Bunun bir sonucu olarak içerik mülakatları, daha doğal ve gerçekçi olmaya meyillidir.


Focus (Odak) Gruplar:

focus group

Focus grup, genellikle 5-10 kişiden oluşan katılımcıların yönetildiği görüşmelerdir. Hedef grup çalışması vasıtasıyla; kullanıcı davranışlarını, inançlarını, isteklerini ve konseptlere olan tepkilerini öğrenme fırsatını bulursunuz.


Uzaktan Test (Remote Testing):

uzaktan test

Uzaktan test ile katılımcılar; kendi doğal ortamlarında, ekran paylaşım yazılımları ya da çevrimiçi uzaktan kullanılabilirlik hizmetleri vasıtasıyla incelenerek, kullanıcı araştırmasının yönetilmesi sağlanmaktadır. Genelde testler; 3-5 görevden oluşan, 15-30 dakika uzunluğunda olmalıdır.


Mobil Cihaz Testi:

mobil test

Telefon, tablet ve e-kitap okuyucu gibi mobil cihazların test edilmesi için özel ekipman ve yöntemler gerekmektedir. Geleneksel masaüstü ekran görüntüsü yakalama yazılımları, dokunmatik etkileşimleri yeterli düzeyde yakalayamadığı için; kullanılabilirlik uzmanları, kullanılabilirlik testi etkileşimlerini kaydedebilmek için bu mobil cihazlar üzerine kameralar yerleştirmektedir.


Senaryolar:

senaryo

Senaryolar; belirli bir kullanıcı ya da kullanıcı grubunun, sitenize gelmelerinin arkasında yatan sebepleri gösteren hikaye ve içeriklerdir. Senaryolar vasıtasıyla ulaşılması gereken hedefler ve sorular tanımlanmakta, bazen de kullanıcıların site içerisinde bu hedeflere nasıl ulaşabileceklerini belirlemektedir.

Yazar: irfan akmehmet

İrfan Akmehmet, SEO Projeleri için 200'den fazla şirket ile çalışmıştır. İrfan Akmehmet, SEO Projelerinin organik görünürlüğünü artırmak için Teknik SEO, UX, İçerik Pazarlama ve Kodlama stratejilerini kullanır.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir